Wat betekent de naam Rotteveen?
Ten zuidwesten van het Drentse dorp Eext ligt volgens de Topografische Atlas ’t Rotteveen. Het woorddeel -veen betekent hier ‘ven (natuurlijk meertje)’. Met Google Earth is er geen ven te bekennen – misschien ligt het verscholen tussen het groen, achter een boerderij – maar vroeger heeft hier zeker een plasje gelegen. Het lag niet ergens midden op de hei of in het bos, maar bij de akkercomplexen rond het dorp, de essen. Op de Drentse essen werden gewassen als haver en rogge verbouwd, en ook vlas. Aan de vlasteelt herinnert nog een Drentse veldnaam als Lienstukken ‘vlasakkers’.
Uit het zaad van het vlas (het lijnzaad) werd lijnolie geperst, terwijl de stengels dienden als grondstof voor linnen. Voor het verwijderen van de bast werden de stengels dagenlang in water geweekt, vaak in een sloot of een ven. Dit proces wordt ‘roten’ of ‘rotten’ genoemd.¹ Het werkwoord rot(t)en vormt het eerste deel van Rotteveen. In het ven werd blijkbaar vlas gero(o)t.²
flax-dam = vlaspoel, vlasput
Knocknacarry, Noord-Ierland (± 1914)
foto: Wikipedia
All year the flax-dam festered in the heart
Of the townland; green and heavy headed
Flax had rotted there, weighted down by huge sods.
Daily it sweltered in the punishing sun.(Uit: Seamus Heaney, Death of a Naturalist, 1966)
1 Roten, ook rotten, reten of reuten (zie het Taalkundig handboekje van J.H. van Dale).
2 Hetzelfde geldt voor het Rootven (het ‘Grootven’) op de Braakhuizensche Heide bij Geldrop, Noord-Brabant.
Referenties
Hans Elerie & Theo Spek (samenst.), Van Jeruzalem en Ezelakker; veldnamen als levend erfgoed in het Nationaal Landschap Drentsche Aa, 2009, p. 86-87, 346.
» De waternaam Egelmeer.
» De waternaam Ossenkolk.
» De etymologie van Engels linnet ‘kneu (bep. vogel)’.
» ‘Their loose necks pulsed like sails’ (puit ‘kikker’).
» ‘All year the flax-dam festered in the heart’ (Engels flax-dam ‘vlasput’).
» index
Geplaatst op 14 oktober 2013, het laatst gewijzigd op 7 november 2014.
© de 5e Verdieping 2013-2014