Waarom heet jakobskruiskruid ‘jakobskruiskruid’?
Deze foto is daags na Sint-Jakob gemaakt in het Westduinpark bij Den Haag. Het jakobskruiskruid stond volop in bloei. Het is een algemene plant van droge, open, zandige grond. Jakobskruiskruid bevat giftige alkaloïden. Koeien en paarden mijden het, met als gevolg dat hun weitje prachtig geel kan kleuren. Zebrarupsen, genoemd naar hun gestreepte, geel-zwarte tekening (gevaar!), zijn er juist dol op. Ze eten de plant helemaal kaal en worden zo zelf ook giftig, en oneetbaar voor vogels. De rups metamorfoseert in een pop en die weer in de sint-jakobsvlinder, een zwart-rode, dagactieve nachtvlinder.
De wetenschappelijke naam van jakobskruiskruid is Jacobaea vulgaris, de Duitse naam Jakobs-Greiskraut. De bewuste Jakob is de discipel Jakobus, Sint-Jakob. Jakobskruiskruid zal naar hem genoemd zijn omdat het zo rond Jakobus’ naamdag (25 juli) uitbundig bloeit.
Het Groene Boekje en Heukels’ Flora van Nederland (de zakbijbel van de Nederlandse floristen) spellen jakobskruiskruid, met een k. Het is ook sint-jakobsschelp.
De naam van de discipel wordt in de nieuwe Bijbelvertaling gespeld als Jakobus, eveneens met een k.
Referenties
Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT), lemma’s jacob en kruiskruid (gepubliceerd in 1913 en 1908).
» De etymologie van dotterbloem.
» De etymologie van guichelheil.
» De etymologie van hoefblad.
» De etymologie van pijlkruid.
» De etymologie van speenkruid.
» De etymologie van zwanenbloem.
» index
Geplaatst op 31 juli 2013.
© de 5e Verdieping 2013