Waarom heet pijlkruid ‘pijlkruid’?
Pijlkruid is een waterplant die groeit in zoet, voedselrijk water en bloeit in de zomer. De bloemen bestaan uit drie witte kroonbladen en hebben in het midden een paarse vlek.
Pijlkruid is genoemd naar de vorm van de bladeren. Die zijn “gantschelijck als het spits van eenen schicht oft pijl”, aldus de 16e-eeuwse Vlaamse arts-botanicus Dodonaeus. Ze lijken dus precies op een pijlpunt, of de punt van een speer. Bij Dodonaeus heet de plant echter geen ‘pijlkruid’, maar Serpents-tonghen, vanwege de gelijkenis met de gespleten tong van een serpent (slang).
Het WNT geeft als oudste vindplaats van pylkruid het jaar 1770. Ook destijds was serpentstongen nog de gebruikelijke naam, want de Nederlandse arts-bioloog Martinus (Maarten) Houttuyn schreef in 1779: “By ons noemt men ’t gemeenlyk Serpents-Tongen.”
Referenties
Rembert Dodoens (alias Dodonaeus), Cruydt-Boeck, ed. 1644.
Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT), lemma pijlI (gepubliceerd in 1922).
» De etymologie van cranberry.
» De etymologie van dotterbloem.
» De etymologie van guichelheil.
» De etymologie van hoefblad.
» De etymologie van jakobskruiskruid.
» De etymologie van paardenbloem.
» De etymologie van parnassia.
» De etymologie van speenkruid.
» De etymologie van zwanenbloem.
» index
Geplaatst op 29 juli 2013, het laatst gewijzigd op 20 december 2013.
© de 5e Verdieping 2013