Wij ginge nog eens de kraamen door wandelen dog het was heel moddig, door dien het den geheelen dag gereegent had.
(Het dagverhaal van Aafje Gijsen, 18-11-1773)Dog hy [de hond] was zoo moddig dat[…]
(Idem, 11-04-1774)[…] de weg was heel moddig.
(Idem, 13-02-1775)Moddig?
Kermissen waren in de 18e eeuw happenings, zoals ze dat ook nu nog kunnen zijn. Op 21 augustus 1774 kuierde Aafje Gijsen met haar broers, vrienden en vriendinnen over de kermis van Beverwijk. Het gezelschap vergaapte zich er aan een reus van 7 duytsche voeten en 4 duym lang en op de kermis van Amsterdam aan een voogel struys [struisvogel].
Op 18 november 1773 bezocht Aafje de kermis van haar woonplaats Zaandam. De regen had roet in het eten gegooid, want het was “heel moddig”, schrijft ze. Moddig heeft in het WNT o.a. de betekenis ‘(van personen en stoffelijke zaken) vuil, morsig’, met de aantekening “thans [1906] inzonderheid in N.H.”
Bij Aafje betekent moddig ‘modderig’. Moddig zal zijn afgeleid van het zelfstandig naamwoord mod(de), een cognaat van Engels mud ‘modder’.
Aafje gebruikt ook de woorden mudder en morsig.
Op 24 mei 1774, na een bezoek aan de Oostzaner overtoom, vaart het gezelschap terug naar Zaandam. Het jachtje dreigt dan in een moddersloot te blijven steken: […] en geraakte doen zoo danig in de mudder, datte wij begonne te vreesen datte wij ’er niet door zouden geraake […].
Op 22 februari 1775 heeft ze het over straten die wat morsig waaren (desondanks ging ze te voet over straat, zonder op de koets te wachten).
Referenties
Het dagverhaal van Aafje Gijsen, 1773-1775, toegelicht en van aantekeningen voorzien door J.W. van Sante.
Oudnederlands woordenboek (ONW), lemma mod.
Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT), lemma moddig (gepubliceerd in 1906).
» Rozig in het dagverhaal van Aafje Gijsen.
» Uitje naar het galgenveld van Amsterdam.
» Wat is prut?
» De betekenis van /herenhúís/.
» De plaatsnaam Beverwijk.
» index
Geplaatst op 2 juni 2014, het laatst gewijzigd op 10 december 2020.
© de 5e Verdieping 2014-2020