Ik vind haar de allergruwelijkste vocalist ooit
Ik vind haar een vreselijke zangeres. Het bijvoeglijk naamwoord vreselijk heeft ontegenzeglijk een negatieve connotatie: je zult geen kaartje kopen voor haar concert.
Ik vind haar vreselijk goed. Hier is vreselijk een versterkend bijwoord.
“Mijn nummers zijn vaak emoballads, waarin ik volle bak gas geef in het hoge.”
In de Volkskrant van afgelopen vrijdag wordt de singer-songwriter Jaap Reesema geïnterviewd. Hij krijgt negen keuzevragen voorgelegd, met als laatste vraag:– Aretha Franklin of Whitney Houston?
Aretha Franklin. Ik vind haar de allergruwelijkste vocalist ooit. Er zit zóveel bereik in haar stem, als ik die hoor, raakt me dat echt. Je hoort gewoon dat ze in de kerk is opgegroeid, dat ze orgel speelde op haar vierde, dat haar ouders allebei muzikant zijn. Daar ben ik jaloers op, dat had ik ook wel gewild.
Gruwelijk is gewoonlijk al uitgesproken negatief, laat staan allergruwelijk. Maar in het citaat is allergruwelijkst onmiskenbaar positief bedoeld: het heeft de betekenis ‘{jongerentaal} heel goed, heel mooi’ (Van Dale, ed. 2015).
Vergelijkbaar met dit gruwelijk zijn o.a.:
Nederlands wreed ‘{jongerentaal} geweldig, steengoed’ (Van Dale).
Engels wicked ‘{slang} very good’ (Oxford Dictionary).Maar het bijvoeglijk naamwoord vreselijk betekent nog onveranderd ‘heel erg, heel slecht’. Het is dus een synoniem van het oude/courante en een antoniem van het nieuwe/hippe gruwelijk.
Het interview bevat nóg een woord dat in Van Dale het label ’jongerentaal’ heeft: ranten.
Zeker met mailen en appen is hij [Sander Schimmelpenninck] ontactisch. Als hij het ergens niet mee eens is […] begint hij op de mail te ranten en krijg je een soort column binnen. Ik kan daar wel van genieten, maar als je net bij ons werkt, is het doodeng.
Van Dale (ed. 2015): ‘{jongerentaal} roepen en tieren, tekeergaan, een tirade afsteken’.
Ranten, uitgesproken als /renten/, komt van Engels to rant ‘to speak or complain about something in a loud and/or angry way’ (Oxford Dictionary).
Referenties
Gijs Beukers, ‘Brullen boven brallen’ [interview met Jaap Reesema], de Volkskrant, 03-09-2021.
» Geweldenaar, van pejoratief naar amelioratief.
» Schoftig als bijwoord van graad.
» De beste president ooit.
» index
Geplaatst op 6 september 2021, gewijzigd op 7 september 2021.
© de 5e Verdieping 2021