Een spookbaan bij een zombiebedrijf
Een spookbaan is een fictieve baan, een baan die alleen in naam bestaat. De vrouw van de Franse oud-premier en oud-presidentskandidaat François Fillon stond jarenlang bij de partij van haar man, Les Républicains, op de loonlijst, zonder dat er feitelijk werkzaamheden aan verbonden waren; het was een nepbaan, maar wel een betaalde nepbaan.
In deze coronatijd, nu landen op grote schaal het bedrijfsleven ondersteunen, is het fenomeen ‘zombiebedrijf’ weer actueel. Onder de kop ‘Veel landen redden ook zombiebedrijven’ schreef de NRC eergisteren: “Overheden houden met miljarden ook bedrijven overeind die normaliter failliet zouden gaan”. Een zombiebedrijf is dus in tegenstelling tot een spookbaan (en tot een zombie) niet iets fictiefs; het is een bedrijf dat ook onder normale omstandigheden, zonder coronacrisis, failliet zou gaan, dat met andere woorden niet levensvatbaar is.
Zombiebedrijf staat al sinds 2009 in Van Dale,¹ net als zombiebank en zombie-economie. In de NRC verscheen het voor het eerst in 2007, schrijft de NRC zelf, namelijk in een vertaald artikel uit de Financial Times over de economie van Zuid-Korea.
De problemen worden nog verergerd doordat de staat kredietgaranties verstrekt, wat betekent dat bedrijven die slecht presteren niet failliet gaan. Volgens Kim-Joon-kyung heeft dit geleid tot ‘zombiebedrijven’, dat wil zeggen bedrijven die hun schulden niet kunnen afbetalen, maar waarvan de kredieten telkens worden verlengd als gevolg van de staatsgaranties.
Zombiebedrijf is ontleend aan Engels zombie company, een term die tijdens de Aziatische financiële crisis van eind jaren ’90 door westerse economen werd gebruikt voor bedrijven die door hun overheid met kredietgaranties in leven werden gehouden. Ook zombiebank komt uit het Engels.² In het Algemeen Nederlands Woordenboek (ANW) van het Instituut voor de Nederlandse taal (INT) wordt zombiebank gedefinieerd als ‘noodlijdende bank die in feite failliet is, maar met overheidsgeld overeind, solvabel, wordt gehouden’. Erbij gaat een citaat uit de Volkskrant van 9 augustus 1999:
De overheid van Japan heeft zich genoodzaakt gezien weer een noodlijdende ‘zombiebank’ onder haar hoede te nemen, zaterdag werd bekend dat Namihaya Bank in Osaka, een middelgrote regionale bank, onder de Financial Reconstruction Commission (FRC) komt te vallen.
1 Gedefinieerd als ‘bedrijf dat alleen dankzij financiële ondersteuning door de overheid kan blijven functioneren’.
2 Engels zombie bank ‘{informal} a financial institution which is insolvent but which continues to operate through government support’ (Oxford Dictionary).
3 Het lemma zombiebedrijf is in het ANW al wel geregistreerd, maar nog niet beschreven.Referenties
Anna Fifield, ‘Gemangeld tussen China en Japan’, NRC Handelsblad, 31-03-2007.
Egbert Kalse, ‘Veel landen redden ook zombiebedrijven’, NRC Handelsblad, 30-09-2020.
» Spookbaan ‘fictieve baan’.
» Spookhandtekeningen onder een petitie.
» Spookleerlingen in Brabant en Limburg.
» Criminelen in luxe spookwoningen.
» index
Geplaatst op 2 oktober 2020.
© de 5e Verdieping 2020