De heethoofd Gerbrandy
“een nog groter heethoofd dan we al wisten”
Vorige week berichtten de kranten dat een groepje politici, hoge militairen en oud-verzetslieden voor 24 april 1947 een staatsgreep had beraamd. Onder de samenzweerders waren oud-premier Pieter Sjoerds Gerbrandy en Erik Hazelhoff Roelfzema (Soldaat van Oranje). Het plan was om de bewindslieden van het rooms-rode kabinet Beel-Drees te interneren, en mogelijk ook om de voorzitter van de PvdA, Koos Vorrink, te liquideren. Gerbrandy zou ’s lands nieuwe leider worden. Het motief was de diepgaande onvrede met het Indiëbeleid van het kabinet, dat leek aan te sturen op de onafhankelijkheid van Indonesië. De coup werd afgeblazen toen de militaire inlichtingendienst er lucht van had gekregen.
Dit schrijft Sytze van der Zee, oud-hoofdredacteur van Het Parool, in zijn biografie van François van ’t Sant, de particulier secretaris van koningin Wilhelmina. Van Gerbrandy waren al plannen voor twee andere couppogingen bekend. “Nu blijkt dat Gerbrandy een nog groter heethoofd was dan we al wisten”, reageerde professor Cees Fasseur, de biograaf van Gerbrandy (en van Wilhelmina).
In dit zee-ezeliaanse universumpje komen hier Zee-ezel 994 en 1148 samen: Gerbrandy was niet alleen een einzelgänger, maar ook een heethoofd – het/de heethoofd. Een explosieve combinatie.
Referenties
Jan Tromp, ‘Oorlogspremier plande coup met Soldaat van Oranje’, de Volkskrant, 20-11-2015.
Arjan Paans & Kees Versteegh, ‘Soldaat van Oranje couppleger?’, NRC Handelsblad, 20-11-2015.
» De of het heethoofd?
» De einzelgänger Gerbrandy, een eigengereide Fries.
» De twee dingen die Gerbrandy wilde laten merken.
» index
Geplaatst op 24 november 2015.
© de 5e Verdieping 2015