De twaalfstedentocht van 19 december 1676
Vandaag, 19 december 2014, is het slordig weer, maar 338 jaar geleden heerste Koning Winter. Het had dagenlang snakker gevroren, zodat ook het IJ en de Zuiderzee goed begaanbaar waren. De Zaankanters Claas Arisz Caescoper, Meindert Arendsz, Jacob Blauw en Jacob Buur hadden ’s nachts de ijzers ondergebonden voor een tocht die hen langs 12 steden zou voeren: Haarlem, Amsterdam, Weesp, Naarden, Muiden, Monnickendam, Edam, Purmerend, Hoorn, Enkhuizen, Medemblik en Alkmaar. Omstreeks de klok van half 9 waren ze weer terug. Volgens Bert Koene hebben ze die dag 280 à 290 kilometer afgelegd, bijna 100 kilometer meer dan bij de Friese Elfstedentocht!
In zijn Nootysye Boeck schrijft Caeskoper:
19. ditto stiltes d’wint o[v]er Saen ben ick in comp[agnie] met Maijnder Arent, Jakop Blau en Jakop Buis op scaetz wijt gereden van ditto M. Arentses [vanaf het huis van Meindert Arendsz in Zaandam] de cloc smorgens 4 ur in heldere maenechijn tot Harlem van daer tot Amsterdam van daer tot Wesop tot Naerde van daer tot Muiden van daer over Pampoes tot Munkedam van daer tot Eedam van daer door Purmerent van daer op de ouwendijc daer wij de eerste mael plaijst[e]rde¹ sijnde ontrent de cloc een uer van daer tot Hooren van daer tot Enchuijs van daer tot Medenblic van daer tot Alcmaer daer nogh eens plaijs[t]erde en van daer naar huijs do doen wij even van Alcmaer af waare begoste sneuwen en quame soo thuijs ontrent de clock half nege sav[e]nts hebbende bovengemelde 12 steede besoght op een dagh.²
1 Pleisteren in de betekenis ‘de reis onderbreken om te rusten en voedsel tot zich te nemen’ (Van Dale).
2 Spelling naar het typoscript van het journaal in het Gemeentearchief Zaanstad.Referenties
Bert Koene, De Caeskopers; een Zaanse koopmansfamilie in de Gouden Eeuw, 2011, p. 55-58.
» Het vroor snakker.
» Slordig weer.
» index
Geplaatst op 19 december 2014, gewijzigd op 17 mei 2022.
© de 5e Verdieping 2014-2022