Brammelo ‘braambos’
Mozes bij het brandend braambos
Rembrandt van Rijn
De buurtschappen Espelo en Brammelo liggen allebei in Overijssel. Als Espelo ‘espenbos’ betekent, dan betekent Brammelo vast ‘braambos’. Zo eenvoudig kan het liggen. Maar je kunt er wel een paar kanttekeningen bij maken.
– Het eerste deel van de plaatsnaam kan niet alleen ‘braamstruik’ betekenen, maar ook ‘bremstruik’.
– Het tweede deel was oorspronkelijk niet lo, maar laar, want de oudste vermelding van Brammelo is Bramlare. Een laar was geen ondoordringbaar woud, maar een gebruiksbos, waar de boeren vee lieten grazen, hout haalden, e.d.
In verschillende Bijbelvertalingen is sprake van ‘het brandende braambos’. Bij het woord braambos denk je misschien aan een groot gebied met allemaal bomen. Maar in dit geval betekent bos ‘struik; struikgewas’, net als het Duitse woord Busch. In de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) wordt niet gesproken van een ‘braambos’ maar van een ‘doornstruik’.
Mozes was gewoon de schapen en geiten van zijn schoonvader Jetro, de Midjanitische priester, te weiden. Eens dreef hij de kudde tot voorbij het steppeland, en zo kwam hij bij de Horeb, de berg van God. Daar verscheen de engel van de Heer aan hem in een vuur dat uit een doornstruik opvlamde. Mozes zag dat de struik in brand stond en toch niet door het vuur werd verteerd. Hoe kan het dat die struik niet verbrandt? dacht hij. Ik ga dat wonderlijke verschijnsel eens van dichtbij bekijken. Maar toen de Heer zag dat Mozes dat ging doen, riep hij hem vanuit de struik: ‘Mozes! Mozes!’ ‘Ik luister,’ antwoordde Mozes. ‘Kom niet dichterbij,’ waarschuwde de Heer, ‘en trek je sandalen uit, want de grond waarop je staat, is heilig. Ik ben de God van je vader, de God van Abraham, de God van Isaak en de God van Jakob.’ Mozes bedekte zijn gezicht, want hij durfde niet naar God te kijken.
(Exodus 3:1-6)
Referenties
Van Dale Etymologisch woordenboek, 2e druk 1997, lemma braam.
G. van Berkel & K. Samplonius, Nederlandse plaatsnamen; herkomst en historie, 3e druk 2006, lemma’s Brammelo, Braamberg en Den Braam.
» De plaatsnaam Espelo.
» De plaatsnaam Otterlo.
» De plaatsnaam Hoenderloo.
» index
Geplaatst op 13 april 2012, gewijzigd op 24 april 2012.
© de 5e Verdieping 2012