“Wat evenaart in broosheid en liefelijkheid het pispotje?”
Het pispotje revisited
Augustus 2015 schreef ik over de plantnaam pispotje, een van de vele namen voor de haagwinde. Aanleiding was een aflevering van Vroege Vogels, waarin Jan Stroop verschillende benamingen voor dit beruchte tuinonkruid behandelde.
Waarom pispotje?
“Een beetje omdat ie op een pispot lijkt”, zei de taalkundige, “maar dat is eigenlijk maar schijn, want hij heeft een heel andere vorm, hij heeft een beetje een klokvorm.”
“Het is het kelkje”, vond de beheerder van De Heimans Hof.
Door de ogen van een elf kun je in de bloem best een pispotje zien: de witte kleur van de klassieke po gevoegd bij de trechtervormige kelk, die binnenin, onderaan, vaak een gelige verkleuring heeft.
In de roman Verlovingstijd belijdt Maarten ’t Hart zijn liefde voor het pispotje:
In het roestige hek kronkelde de haagwinde ’s zomers zo vernuftig omhoog dat het hek rond de langste dag volledig uit het zicht was verdwenen. Zo bitter als ik, nu ik zelf mijn groenten kweek, de haagwinde haat, zo alomvattend was indertijd mijn liefde voor de spierwitte of soms ook heel lichtroze tere bloemkronen van de pispotjes. Als ze licht heen en weer deinden in de zomerbries, kon ik er, als ik in de tuin liep, mijn ogen nauwelijks van afhouden. Bijna niets wilde bij de kelkjes der pispotjes zoemen, maar m’n hele hart ging ernaar uit. En nog eigenlijk. Wat evenaart in broosheid en liefelijkheid het pispotje?
» Stinkt het pispotje?
» index
Geplaatst op 24 december 2015, gewijzigd op 25 oktober 2017.
© de 5e Verdieping 2015-2017