Waarom is het jongetje en niet jongentje?
Normaal maak je het verkleinwoord door achter het grondwoord een verkleiningsachtervoegsel te zetten. Het grondwoord jongen + het achtervoegsel -tje is jongentje, zou je denken… Maar het is jongetje. Dit komt doordat het verkleinwoord stamt uit de tijd toen de woordvorm jonge in gebruik was. Het zelfstandig naamwoord jonge was afgeleid van het bijvoeglijk naamwoord jong (zoals lange is afgeleid van lang en slome van sloom; zo ook Duits jung en Junge). Plak je -tje achter jonge, dan krijg je jongetje. Jonge werd langzamerhand verdrongen door de verbogen vorm jongen (zoals in den jongen man). De verkleinvorm jongetje is echter nooit aangepast aan de nieuwere grondvorm jongen, maar is als het ware versteend; het is een weetwoord.
Referenties
Etymologisch woordenboek van het Nederlands (EWN) 2: F-Ka, 2005, lemma jongen.
Geplaatst op 9 september 2011, gewijzigd op 11 september 2018.
© de 5e Verdieping 2011-2018